Quyết định của Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang dừng dự án đầu tư quy mô lớn tại Bến Nhà Rồng để chuyển đổi thành không gian văn hóa Hồ Chí Minh và công viên công cộng đã và đang gây nhiều chú ý.
Đây không chỉ là một động thái mang ý nghĩa quy hoạch đô thị, mà còn phản ánh sâu sắc cách thức tiếp cận dư luận của một lãnh đạo đổi mới khi Đại hội Đảng lần thứ 14 chỉ còn vài tháng sẽ diễn ra.
Khu vực Bến Nhà Rồng vốn nằm trong tầm kiểm soát của VinGroup, từng được kỳ vọng xây dựng khu phức hợp Nhà Rồng – Khánh Hội rộng hơn 31,5ha gồm trung tâm thương mại, và hơn 3.000 căn hộ cao cấp.
Thế nhưng, với quyết định “dừng phát triển nhà ở”, Bí thư Trần Lưu Quang đã gửi đi một thông điệp rõ ràng, TP.HCM sẽ ưu tiên các giá trị công cộng, văn hóa và ký ức lịch sử hơn là lợi nhuận kinh tế ngắn hạn.
Giới quan sát nhận định, trong bối cảnh phần lớn các dự án đô thị tại Việt Nam đều gắn với lợi ích nhóm và các tập đoàn thân hữu, thì việc lãnh đạo TP.HCM chủ động thu hồi đất của nhà nước để làm công viên là điều chưa từng có.
Đây là “nghịch hướng” trong tư duy quản trị, trong khi phần lớn các nơi khác vẫn đang tìm mọi cách để giao đất cho doanh nghiệp tư nhân để “kiếm chác” bất chấp áp lực hạ tầng, môi trường và chất lượng sống của cư dân.
Tuy nhiên, việc một dự án “khủng” thuộc tầm ảnh hưởng của VinGroup bị dừng ngay trước thềm Đại hội 14, thì đây là một chỉ dấu chính trị quan trọng. Nó phản ánh một thực tế: những nhóm lợi ích từng được xem là “sân sau” của phe Công an đang dần mất đi vị thế ưu tiên.
Trong khi đó, phe Quân đội đang giành được nhiều thế chủ động hơn trong cuộc tái cấu trúc quyền lực nội bộ, và được cho là đang đẩy mạnh rà soát các hồ sơ sai phạm của các Doanh nghiệp bất động sản tư nhân.
Không ít người cho rằng, quyết định của Bí thư Trần Lưu Quang là bước đi “thuận thế”, vừa mang tính nhân văn, vừa mang thông điệp chính trị. Đồng thời là “phép thử” năng lực và tầm nhìn của nhân sự cấp cao có năng lực không đặt lợi nhuận lên trên giá trị cộng đồng.
Như việc chuyển đổi khu đất số 1 Lý Thái Tổ (quận 10) rộng 37.000 m² thành công viên tưởng niệm người dân tử vong vì Covid-19 càng củng cố hình ảnh một nhà lãnh đạo biết coi trọng tâm lý xã hội.
Và đó cũng là cách để ông Trần Lưu Quang khẳng định vị thế cá nhân trong giai đoạn chuẩn bị nhân sự cấp cao trước Đại hội 14 như hiện nay.
Tuy nhiên, dưới góc nhìn quyền lực, việc ông Trần Lưu Quang dừng một dự án quy mô lớn có liên quan VinGroup không thể đơn thuần là một quyết định hành chính. Mà có lẽ phải nhận được sự đồng thuận từ Tổng Bí thư Tô Lâm
Đây có thể là động thái cho thấy Tổng Bí thư Tô Lâm đã buộc phải “nhún” trước sức ép của các phe phái đối trọng, đặc biệt là phe Quân đội và nhóm bảo thủ trong Đảng.
Việc “hy sinh” lợi ích của một nhóm thân hữu có thể được xem như bước đi nhằm giảm căng thẳng nội bộ, tái lập thế cân bằng tạm thời trước kỳ Đại hội đầy rủi ro của Tổng Bí thư.
Tuy nhiên, đằng sau quyết định ấy cũng đặt ra nhiều câu hỏi lớn: liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy một trật tự quyền lực mới đang hình thành, nơi các tập đoàn kinh tế thân hữu tới đây sẽ bị thu hẹp ảnh hưởng để nhường chỗ cho một giai đoạn “lành mạnh hóa” kinh tế – chính trị?
Hay chỉ là một động thái mang tính biểu tượng của một chiến thuật “rút củi đáy nồi” nhằm xoa dịu dư luận trong giai đoạn nhạy cảm trước Đại hội Đảng lần thứ 14?
Liệu những “cú rẽ” bất ngờ như của ông Trần Lưu Quang có trở thành xu hướng mới trong cách tư duy và vận hành quyền lực ở Việt Nam, hay rồi mọi thứ vẫn sẽ quay trở lại vòng xoáy lợi ích quen thuộc sau Đại hội 14?
Trà My – Thoibao.de
