Bộ Chính trị vừa „xuất khẩu“ ông Nguyễn Khắc Thận, Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên, sang nắm ghế Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An nhiệm kỳ 2025-2030 (ngày 11/11/2025). Sinh năm 1974 tại Thái Bình – quê hương của những „công bộc“ từng làm mưa làm gió – ông Thận không phải „ngôi sao học đường“ sáng chói, mà là điển hình của „con đường chuyên tu“ quen thuộc trong giới quan trường địa phương: học hành lẹt đẹt, bằng cấp chồng chất kiểu „tại chức, bổ túc, cải thiện hồ sơ“.
Hành trình học vấn của ông như một mâm cỗ thập cẩm: Năm 1991, chen chân vào Cao đẳng Kiểm sát Hà Nội – hệ thấp nhất ngành luật, dành cho „thí sinh trượt đại học“ muốn có cái „chân trong“ công quyền. Đến 2001, mới „chuyên tu“ Đại học Quốc gia Hà Nội để vớt vát Cử nhân Luật, như thể đang „vá víu“ lý lịch cho quan lộ. Rồi 2012-2015, „nâng cấp“ bằng Thạc sĩ Quản lý Kinh tế tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam – „cái nôi“ sản sinh hàng loạt „thạc sĩ công bộc“ với luận văn mỏng dính, chủ yếu để „đánh bóng CV“. Cuối cùng, „Cao cấp Lý luận Chính trị“ – tấm vé vàng bắt buộc cho mọi „chiến sĩ“ mơ mộng lọt vào Bộ Chính trị, dù năng lực thực chiến có khi chỉ dừng ở mức… lý thuyết suông.
Cả sự nghiệp học tập này không khác gì „chuyên tu từ đáy lớp lên đỉnh ghế“: bằng cấp không phải để chứng minh tài năng, mà để hợp thức hóa sự thăng tiến. Dân gian mạng xã hội cười nhạo: „Học như ông Thận thì ai chả làm Bí thư được, miễn có ‚tông‘ là bay cao!“ Nhưng đằng sau đống giấy tờ lộn xộn ấy là thực tế phũ phàng: cái nâng ông Thận từ Thái Bình „chuyển khẩu chính trị“ sang Hưng Yên không phải trí tuệ hay thành tích, mà là „tông“ – quê quán và phe cánh quyền lực.
Hưng Yên, „vành đai thép“ của Tổng Bí thư Tô Lâm, giờ thành „mafia chính trị“ lan tỏa khắp nơi. Ông Thận nhanh chóng lọt vào „vòng tin cậy“ nhờ gốc gác „đúng nguồn“, từ đó „xuất khẩu lao động cao cấp“ sang Nghệ An – vùng đất „phên dậu ý thức hệ“ của Đảng, quê hương Bác Hồ, nơi mọi động tĩnh đều mang tính biểu tượng. Không ngẫu nhiên: người Hưng Yên đang „phủ sóng“ từ Bộ Công an, Ban Kiểm tra Trung ương, đến các tỉnh chiến lược như Nghệ An. Đây là nước cờ tinh vi trong chiến lược „gom biên chế“ của phe Tô Lâm trước Đại hội XIV (2026), biến Nghệ An thành „căn cứ địa mở rộng“ để củng cố quyền lực, loại trừ đối thủ.
Cơ chế „đúng quy trình“ nay không còn đo bằng năng lực lãnh đạo hay đóng góp thực tiễn, mà bằng ba „đúng“: đúng quê (Hưng Yên – „đất thánh“ Tô Lâm), đúng phe (trung thành tuyệt đối với „anh cả“), đúng thời điểm (giữa bão Đại hội, khi ghế nóng cần người „cắm cờ“). Ông Thận – từ cậu bé Thái Bình lam lũ đến „tân binh“ Nghệ An – chính là minh chứng sống: trong chính trường Việt, „tài“ chỉ là phụ, „tông“ mới là gốc. Dân tình mỉa mai: „Bí thư Nghệ An mà người Hưng Yên, nghe như ‚xuất khẩu lao động‘ sang… quê Bác! Liệu ông có chèo đò sông Lam bằng… lý luận chính trị không?“
Thăng tiến kiểu này không chỉ làm méo mó cán bộ, mà còn đẩy địa phương vào vòng xoáy bè phái. Nghệ An – mảnh đất anh hùng, kinh tế đang ì ạch hậu COVID – cần lãnh đạo thực tài để bứt phá, chứ không phải „người đưa thư“ từ Hưng Yên. Trước Đại hội XIV, nước cờ này báo hiệu: quyền lực không thuộc về dân, mà về những ai „đúng nguồn cội“. Ông Thận lên, nhưng ai trả giá? Dân Nghệ An, hay cả hệ thống đang lung lay? Chờ xem „tân Bí thư ngoại tỉnh“ sẽ „cắm cờ“ thế nào giữa gió heo may quê Bác!
