Sau Hội nghị Trung ương 14, bức tranh chính trị Việt Nam đang xuất hiện những tín hiệu bất ổn hiếm thấy ở thượng tầng của hệ thống. Hội nghị này được xem là đã làm lộ rõ những vết rạn trong nội bộ Đảng và sự suy giảm sút uy tín của Tổng Bí thư Tô Lâm
Theo giới quan sát quốc tế, ông Tô Lâm chỉ mới nắm quyền chưa đầy hai năm nhưng đang phải đối diện với áp lực lớn từ cả trong Đảng lẫn dư luận xã hội.
Nếu Hội nghị Trung ương 13 từng được coi là bước chuẩn bị mang tính ổn định cho Đại hội Đảng lần thứ 14, thì Hội nghị Trung ương 14 lại cho thấy một trạng thái hoàn toàn trái ngược: bề ngoài thống nhất, nhưng bên trong thì rạn nứt nghiêm trọng.
Việc Ban Chấp hành Trung ương thông qua đề xuất nâng độ tuổi tái cử từ 65 lên 67 tưởng như là động thái kỹ thuật, nhưng thực tế là phép thử chính trị đối với ông Tô Lâm. Bởi chỉ cho phép duy nhất một “trường hợp đặc biệt” cho đương kim Tổng Bí thư.
Và nếu người được chọn không nhận được sự đồng thuận tuyệt đối, thì toàn bộ chiến lược nhân sự của Đại hội Đảng 14 dự kiến diễn ra cuối tháng 1/2026 sẽ phá sản, hay có thể bị đảo ngược.
Theo giới phân tích quốc tế, không khí của Hội nghị Trung ương 14 lần này rất khác thường. Các cuộc bỏ phiếu kín đã cho thấy sự chia rẽ rõ rệt giữa các phe phái trong nội bộ của Đảng.
Cụ thể: khi liên minh không chính thức giữa các nhân vật như Trần Cẩm Tú, Phan Văn Giang, Phạm Minh Chính và Lương Cường dưới danh nghĩa “nhóm tứ đại” đang nổi lên như một đối trọng với phe Công an của Tổng Bí thư.
Cho dù thông cáo báo chí của hội nghị vẫn khẳng định “sự đoàn kết, thống nhất cao”, song ai cũng hiểu rằng phía sau sự “đồng thuận ấy là những thương lượng quyền lực gay gắt nhưng vẫn chưa đạt được kết quả.
Điều đáng chú ý hơn là, sự suy giảm ủng hộ đối với ông Tô Lâm không chỉ diễn ra trong Đảng, mà còn lan sang ở ngoài dư luận đặc biệt là mạng xã hội. Chỉ 1 năm sau khi lên nắm quyền, hình ảnh của Tổng Bí thư đã và đang bị thử thách nghiêm trọng.
Bởi lý do, những điều chỉnh nhân sự dồn dập, các quyết định đầu tư cho phe Công An với kinh phí khổng lồ và không cần thiết giữa lúc nền kinh tế hết sức khó khăn, giữa lúc đòi sống của người lao động vô cùng khốn khó.
Hơn nữa, công luận nghi ngờ về “chính sách Hưng Yên hóa” trong bổ nhiệm cán bộ mang biểu hiện phe cánh và “lợi ích nhóm”, đã khiến nhiều người cảm nhận rằng quyền lực đang bị thu hẹp vào một nhóm nhỏ thân hữu của ông Tô Lâm.
Theo giới chuyên gia chính trị, khi quyền lực của Tổng Bí thư quá tập trung, thì mọi sai lệch dù nhỏ cũng trở thành biểu tượng cho sự lệch chuẩn cho phe Công An. Điều đó đã phản ánh đúng tâm lý của dư luận xã hội hiện nay.
Và sự hoài nghi ấy không chỉ hướng vào một cá nhân của Tổng Bí thư mà nó còn lan rộng sang toàn bộ hệ thống lãnh đạo của Đảng CSVN.
Khi công chúng không còn tách bạch được giữa người đứng đầu và hệ thống chính trị, thì sự mất uy tín của lãnh đạo cao nhất đồng nghĩa với sự xói mòn niềm tin của Đảng.
Hội nghị Trung ương 14 vì thế đã trở thành tấm gương phản chiếu tình trạng “ổn định” mang tính hình thức, nhưng bên trong là sự thiếu đồng thuận nếu không muốn nói là mâu thuẫn cao.
Các nguồn tin trong nội bộ thừa nhận rằng, sự đồng thuận hiện nay chủ yếu là đồng thuận trên bề nổi của một tảng băng chìm, chứ không phải nhất trí chung về đường lối cải cách.
Đây là lý do vì sao, dù Hội nghị Trung ương 14 kết thúc dù được công bố là hoàn tất tất cả mọi nhiệm vụ, nhưng vẫn phải tổ chức thêm Hội nghị Trung ương 15.
Điều đó càng thể hiện cho thấy: nội bộ có biến động lớn, và cảm giác bất an đang lan rộng trong dư luận như đã thấy./.
Trà My – Thoibao.de
